DIAMENTY BULIONOWE
Fig. 1. www.businesstimes.com
Giełda singapurska (SDiX) wprowadziła na rynek jubilerski diamenty bulionowe (Diamond Bullion), które mają rywalizować ze sztabkami złota jako bezpieczną alternatywą inwestowania gotówki. Dotychczas twierdzono, że diamenty są najbardziej skoncentrowaną formą bogactwa na świecie, ale inwestorzy postrzegali je jako mniej przydatny środek do przechowywania wartości niż złoto. Diamenty bulionowe, produkowane przez Singapore Diamond Mint, to kolekcja diamentów inwestycyjnych o nominałach od 10 do 250 tys. USD (fig. 1). SDiX twierdzi, że diamenty mogą teraz stać się „nowym złotem”. Diamenty są przechowywane w urządzeniu wielkości karty kredytowej, zawierającym chip, który umożliwia natychmiastową wycenę w oparciu o notowania giełdowe i sprzedaż na giełdzie (fig. 2). Dodatkową gwarancję stanowi specjalne zabezpieczenie opracowane przez Anglo American's De Beers Group.
Fig. 2 www.moneymetals.com
ASTERYCZNE DIAMENTY
Fig. 3. www.gia.edu
Laboratorium GIA otrzymało do ekspertyzy dwa diamenty o bardzo rzadkim dla tych kamieni szlifie kaboszonowym. Diamenty o masie 6,29 ct i 6,07 ct oświetlone światłowodowym światłem białym wykazywały wyraźny efekt asteryzmu (fig. 3). Obserwacje mikroskopowe kaboszonów ujawniły występowanie inkluzji w postaci chmur składających się z małych, białawych wrostków punktowych. W naturalnych diamentach występują zwykle sektory wzrostu oktaedrycznego {111}, ale czasami sektor sześcienny {100} jest dobrze rozwinięty np. w diamentach z Zimbabwe. Właśnie w przypadku w/w diamentów koncentracja chmur inkluzji w sektorach wzrostu {100}spowodowała, że ustawione liniowo wrostki utworzyły małe igiełkowate wtrącenia wewnętrzne. Równoległe rozmieszczenie tych igiełkowatych inkluzji wywołało efekt asteryzmu w postaci gwiazdy 4-ramiennej (fig. 3).
BIKOLOROWE KRYSZTAŁY DIAMENTU
Fig. 4. www.gia.edu
Fig. 5. www.gia.edu
Laboratorium GIA w Antwerpii otrzymało do badania dwa kryształy diamentów o masie 1,75 ct i 1,44 ct pochodzące z Australii (fig. 4). Kryształy były dwubarwne różowo-bezbarwne z wyraźnymi granicami sektorów poszczególnych odcieni barw (fig. 5). Barwa naturalnych różowych diamentów jest przypisywana szerokiemu pasmu absorpcji przy około 550 nm w widzialnym zakresie widma absorpcji. Pasmo to związane jest z plastycznymi odkształceniami sieci krystalicznej wywołanymi mechanicznymi naprężeniami podczas wzrostu kryształu. Bezbarwne sekcje kryształu diamentu nie były zdeformowane, więc przypuszczalnie reprezentowały jego późniejszy wzrost. Ponieważ naturalne różowe diamenty są rzadkie, znalezienie dwukolorowych kryształów, które pokazują wyraźne różowe i bezbarwne sekcje, jest niezwykłym odkryciem.
Fig. 6. www.gia.edu
Fig. 7. www.gia.edu
Fig. 8. www.gia.edu
Inkluzje w diamentach mogą zaskakiwać swoim wyglądem i kształtem. W oszlifowanym diamencie o masie 0,53 ct zaobserwowano intrygującą chmurę wrostków wykazującą niezwykłe podobieństwo do profilu fasetowanego diamentu o okrągłym szlifie brylantowym (fig. 6). Ta inkluzja o geometrycznym kształcie jest trójwymiarowa, a w części środkowej osiąga powierzchnię diamentu (fig. 7). Badania widma absorpcyjnego w podczerwieni wykazały, że diament należy do typu Ia o wysokim stężeniu atomów azotu. Wcześniejsze badania wykazały, że często podobne chmury domieszek azotu tworzą się w sektorach wzrostu sześciennego {100}. Zwykle brak inkluzji w diamencie zwiększa jego wartość, w tym jednak przypadku jej obecność dodaje kamieniowi piękna i unikalności powodując, że staje się niezwykle cennym obiektem kolekcjonerskim.
Podobnie niesamowity wygląd ma inkluzja (fantom) w postaci chmury mikroskopijnych wrostków, przypominająca wyglądem zarys oktaedrycznego kryształu diamentu (fig. 8).
KRAJOBRAZOWY DIAMENT CVD
Fig. 9. www.gia.edu
Fig. 10. www.gia.edu
Gemmolodzy z GIA wyhodowali w kilku cyklach wzrostu blok diamentu syntetycznego CVD o wymiarach 7x7x7 mm i masie 5,80 ct (fig. 9). Celem eksperymentu było poznanie natury powstawania diamentów CVD w warunkach laboratoryjnych. Otrzymany kryształ był badany techniką fluorescencyjną (DiamondView), która jest integralną częścią analizy diamentów wykazującą defekty wzrostu. Poszczególne odcienie barw widmowych dostarczają wizualnych wskazówek dotyczących składu chemicznego, rozmieszczenia pierwiastków domieszkujących i powstałych defektów struktury. W tym przypadku obraz fluorescencyjny przypomina krajobraz z drzewami odbijającymi się od tafli jeziora podczas zachodu słońca (fig. 10).
GIGANTYCZNA WTOPA W BOTSWANIE
Fig. 11. www.indianexpress.com
W maju 2021 roku botswańska firma Debswana poinformowała o znalezieniu 1 098-karatowego diamentu, jednego z największych diamentów na świecie (fig. 11) (DR, nr VI, 2021). Diament został przedstawiony rządowi Botswany w Gaborone a prezydent kraju Mokgweetsi Masisi z satysfakcją podkreślił, że diamenty to część dziedzictwa kulturowego Botswany. Po kilku miesiącach i przeprowadzeniu badań okazało się, że znaleziony diament jest zwykłym kwarcem.
PANDORA ZA SYNTETYCZNYMI DIAMENTAMI
Fig. 12. www.reuters.com
Firma Pandora (fig. 12) ogłosiła, że przestanie używać naturalnych diamentów w swoich produktach. W komunikacie prasowym duńska firma poinformowała, że zacznie wykorzystywać kamienie syntetyczne. Firma twierdzi, że 100 procent energii wykorzystanej do produkcji nowej kolekcji „Brilliance” dla Wielkiej Brytanii, zawierającej syntetyczne diamenty, pochodzi ze źródeł odnawialnych. W wywiadzie dla BBC dyrektor naczelny Pandory Alexandr Lacik powiedział, że produkcja diamentów w laboratorium jest zarówno tańsza niż ich wydobycie, i jest „właściwą rzeczą do zrobienia”.
SPADEK PRODUKCJI DIAMENTÓW
Fig. 13. www.alrosa.ru
Według raportu branżowego firmy Bain&Company produkcja diamentów surowych spadła znacząco w ciągu ostatnich kilku lat, osiągając 111 milionów karatów w 2020 r., po osiągnięciu szczytowego poziomu 152 milionów w 2017 r. Zmniejszenie produkcji surowca, przy zwiększonym popycie, nie może pozostać bez wpływu na wzrost cen diamentów oszlifowanych.
BRANSOLETY KRÓLOWEJ MARII ANTONINY
Fig. 14. www.christies.com
W listopadzie 2021 r. na aukcji domu aukcyjnego Christie’s w Genewie zostały sprzedane za 8,2 mln USD dwie bransolety należące do żony ostatniego króla Francji Ludwika XVI, królowej Marii Antoniny. Tak jak monarcha, została ścięta podczas rewolucji francuskiej w 1793 r. Wykonane na 17 lat przed śmiercią Marii pozostały w rękach jej rodziny do dnia aukcji. W bransoletach wykonanych ze złota i srebra, o masie 97 g każda, zostało oprawionych po 112 diamentów.
WZROST CEN SUROWCA DIAMENTOWEGO
Fig. 15. www.rapnet.com
W listopadzie 2021 r. De Beers podniósł ceny niektórych lotów surowych diamentów, co związane było ze wzrostem popytu w USA przed świętami Bożego Narodzenia. Ceny wzrosły o kilka procent, dotyczyły kamieni o masie poniżej 0,75 karata i jakości SI/P1-3.
Autor dr Tomasz Sobczak